PRZEDROMAŃSKIE KOŚCIOŁY NA WZGÓRZU NARANCO

Wizygoci, czyli Goci Zachodni, ludy germańskie, które zajmowały tereny Półwyspu Iberyjskiego i Galii od najechania w 268 roku na Cesarstwo Rzymskie, w IV wieku zostali chrześcijanami po przejściu na arianizm. Po podbiciu w roku 711 królestwa Wizygotów przez muzułmanów, część ludności przeniosła się w okolice Asturii. Ludność kontynuowała tradycje wizygockie tworząc lokalną sztukę zwaną asturyjską oraz charakterystyczne budowle asturyjskie. Do przykrycia dachem całych budowli, stosowali sklepienia kolebkowe - na długo przed wprowadzeniem stylu romańskiego - często oparte na gurtach czyli łukach sklepieniowych przebiegających prostopadle do pomieszczenia. Budowle były podparte przyporami, stosowano łuki podwyższone oraz przeźrocza w przegrodzie oddzielającej chór od nawy. Dekoracje rzeźbiarskie były płaskie o wzorach występujących w architekturze wizygockiej. Elementem dekoracyjnym były bogate malowidła ścienne.

Pod koniec VIII wieku powstawały pierwsze budowle w stylu asturyjskim w okolicach Oviedo. Miasto stało się kulturalną i handlową stolicą regionu.

Najlepiej zachowały się budowle wzniesione na zboczu góry Naranco w okolicach Oviedo – kościół Santa María del Naranco oraz kaplica pałacowa króla Ramiro I pw. św. Michała Archanioła - San Miguel de Lillo.

Sam Miguel de Lillo wpisany jest na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO.
W IX wieku zbudowano dla Ramira I dworską kaplicę. Po przebudowie z XVIII wieku przypomina obecnie świątynię bizantyjską.
Miguel de Lillo to niewielki budynek podzielony wewnątrz na wąskie nawy. Dla podparcia sklepień przekrywających wnętrze zastosowano zewnętrzne przypory. Budowla, przebudowana w XVIII wieku, swoim kształtem przypomina kościoły bizantyjskie.

Santa María del Naranco - przedromański budynek wzniesiony w IX wieku. Pełnił on początkowo funkcję sali królewskiej - aula regia Ramiro I, później został przekształcony w kościół.

Budynek wzniesiony został na planie prostokąta o wymiarach 6 na 20 metrów. Była to dwukondygnacyjna budowla na planie wydłużonego prostokąta. Dolna część podzielona była na trzy części. Część środkowa mieściła pomieszczenia straży przybocznej i świty królewskiej, boczne przeznaczone były na królewską kaplicę i łaźnię. Na piętrze mieściła się aula.

Po jej bokach zbudowano dwie arkadowe loggie, przez które docierało słońce oświetlające wnętrze auli (solaria). Łuki arkad nie mają podkowiastego kształtu lecz zostały nieco podwyższone, co sprawia wrażenie większej smukłości całego obiektu. Aula przekryta była sklepieniem kolebkowym.

Trzony kolumn pokrywają rzeźbione ornamenty typowe dla sztuki preromańskiej – motywy sznurowe (soqueado), przypominające spiralnie skręcone liny. Głowice wzorowane są na porządku korynckim. Łuki archiwolt arkad, fryzy i lizeny podkreślone są żłobieniami. Na ścianach, powyżej kolumn podtrzymujących arkady, umieszczono medaliony ozdobione roślinnymi dekoracjami. Budynek został przebudowany i służył jako kościół. Pierwotny wygląd przywrócono na początku XX wieku.